रॉकेट सोडा बाटली प्रयोग एक आकर्षक आणि सोपा विज्ञान प्रयोग आहे ज्यामध्ये सोडा आणि बेकिंग सोडा वापरून एक सोडा रॉकेट तयार केला जातो. हा प्रयोग वैज्ञानिक तत्त्वावर आधारित आहे, ज्यामध्ये रासायनिक प्रतिक्रिया आणि गॅस उत्सर्जनामुळे रॉकेट उडते.
साहित्य:
- सोडा बाटली (ट्रॅक्शन फ्लास्क किंवा प्लास्टिक बाटली)
- बेकिंग सोडा (सोडियम बायकार्बोनेट)
- व्हिनेगर (आसिटिक आम्ल)
- नॅपकिन किंवा कपड्याचे तुकडे
- टेप किंवा गोंद
प्रक्रिया:
-
सोडा बाटली तयार करा:
सोडा बाटली साफ करा आणि त्यात बेकिंग सोडाची एक लहान चमच भरून घ्या. -
व्हिनेगर तयार करा:
एका कपात व्हिनेगर (आसिटिक आम्ल) घ्या. -
प्रक्रिया सुरू करा:
नॅपकिन किंवा कपड्याच्या तुकड्याचा वापर करून व्हिनेगर आणि बेकिंग सोडा यांना एकत्र करा. या मिश्रणाला तात्काळ बाटलीत घाला आणि झाकण लावून तिला उलट करा. -
रिअॅक्शन:
बेकिंग सोडा आणि व्हिनेगर एकत्र येताच एक रासायनिक प्रतिक्रिया होते, ज्यामुळे कार्बन डायऑक्साइड (CO2) गॅस निर्माण होतो. या गॅसामुळे बाटलीतील दाब वाढतो आणि झाकण धक्क्याने बाहेर उडते, ज्यामुळे बाटली रॉकेटसारखी उडते.
वैज्ञानिक तत्त्व:
- रासायनिक प्रतिक्रिया:
बेकिंग सोडा आणि व्हिनेगर यांच्यात एक रासायनिक प्रतिक्रिया होते, ज्यामुळे CO2 गॅस निर्माण होतो. ह्या गॅसामुळे बाटलीतील दाब वाढतो आणि बाटली बाहेर फेकली जाते.
समीकरण: (सोडियम बायकार्बोनेट + व्हिनेगर = सोडियम एसीटेट + पाणी + कार्बन डायऑक्साइड)
निष्कर्ष:
हा प्रयोग विद्यार्थ्यांना रासायनिक प्रतिक्रियांचे निरीक्षण करण्याची आणि गॅसच्या दाबावर आधारित उड्डाणांचा अभ्यास करण्याची संधी देतो. याशिवाय, या प्रयोगाचा वापर "गॅसच्या दाबामुळे होणाऱ्या क्रियांचे उदाहरण" म्हणून केला जाऊ शकतो.
0 Comments