विज्ञान 100 प्रयोगांची यादी जे इयत्ता 3 री ते 8 वी पर्यंतच्या मुलांना बाल वैज्ञानिक बनवू शकते अशा प्रयोगांची यादी.

 

इयत्ता 3 री ते 8 च्या मुलांसाठी 100 विज्ञान प्रयोगांची यादी आहे. यामध्ये सोपे व अवघड अशा विविध प्रकारच्या विज्ञान प्रयोगांचा समावेश आहे, जे विद्यार्थ्यांच्या वयानुसार योग्य आहेत.

प्रयोगवहित प्रयोग कसे लिहावे अथवा प्रत्येक प्रयोगावर अधिक माहितीसाठी दिलेल्या प्रयोगावर क्लिक अथवा टच करा

इयत्ता 3 री ते 5 वी साठी

1. चुंबक आणि लोखंड ओळखणे

2. प्रकाशाचे परावर्तन

3. सोप्या विद्युत सर्किट्स

4. बर्फ वितळवण्याचे वेग वेगवेगळ्या द्रव्यांमध्ये मोजणे

5. झाडांची वाढ वेगवेगळ्या प्रकाशप्रकारांवर

6. हवामान निरीक्षण

7. पाण्याचा चक्रीक्रम

8. जड आणि हलक्या वस्तूंचे वजन मोजणे

9. दोन मटेरियल्सचे घर्षण मोजणे

10. दुधात साबण घालून रंगांचे नाचणे

11. फुग्यातील हवा आणि दाब

12. कागदाने विमान बनवून उडवणे

13. पाण्याच्या घन आणि द्रव अवस्थेत फरक दाखवणे

14. पानांच्या रंगांचे विभाजन

15. छोट्या झाडांचे निरीक्षण

16. सूर्यप्रकाशाचे वेगवेगळ्या वस्तूंवर परिणाम

17. स्टेथोस्कोप बनवणे आणि हृदयाचे ठोके ऐकणे

18. साबणाच्या बुडबुड्यांची निर्मिती

19. झाडाच्या पानांचे जीवशास्त्रीय निरीक्षण

20. पाण्याची गती मोजणे

21. जमीनीचे थर दर्शवणे

22. स्पंज आणि पाण्याची शोषण क्षमता

23. गरम पाण्याच्या वाफेचा प्रयोग

24. वस्तूंच्या आवाज निर्मितीचा अभ्यास

25. चुंबकीय क्षेत्र आणि ते कसे कार्य करते

इयत्ता 6 वी ते 8 वी साठी

26. लिंबू वापरून बॅटरी बनवणे

27. सूर्यघट बनवणे

28. पाणी उकळण्याचे तापमान मोजणे

29. नमक क्रिस्टल बनवणे

30. पाण्याचे उपसंवहन (Convection)

31. भिंतीवर प्रकाशाची वेगवेगळ्या प्रकारे प्रतिमा बनवणे

32. रॉकेट सोडा बाटली प्रयोग

33. झाडांचे उगम आणि त्यांचे वातावरण

34. वायूंची द्रव्यांमधून वाहणारी गती

35. प्रकाशाचे अपवर्तन (Refraction) 

36. छत्रीसारखे शीतकपाट (Evaporation)

37. ग्लूकोजचे चाचण्या

38. ज्वालाग्राही पदार्थांची ओळख

39. खनिजांची ओळख

40. अन्नातील घटक तपासणे

41. हवामान बदलाचे निरीक्षण

42. वेगवेगळ्या पदार्थांचे विरघळण्याचे गुण

43. सूर्याकडे दुर्बिणीने पाहणे (सुरक्षितपणे)

44. स्थिर विद्युत निर्मिती (Static Electricity)

45. कंडक्टर आणि इन्सुलेटर ओळखणे

46. मानव शरीरातील स्नायूंचे काम

47. विविध प्रकारच्या अम्ल आणि क्षारांचे गुणधर्म

48. वेगवेगळ्या द्रव्यांचे वाफेचे गुणधर्म

49. ध्वनीचे गुणधर्म

50. पाण्यातील प्राणी आणि त्यांच्या संरचना

सोपे विज्ञान प्रयोग

51. दोन रंग एकत्र केल्याने तयार होणारे रंग

52. कागदावर पाणी ओतून त्याचे परावर्तन

53. प्रकाशाची छाया

54. साबणातला बुडबुडा

55. झाडांचा फुलोरा कसा बदलतो?

56. प्रकाशाची दिशा बदलवणे

57. पाण्याचे वजन कसे बदलते?

58. पाण्यात विविध वस्तू टाकल्यावर काय घडते?

59. छायांची लांबी दिवसात कशी बदलते?

60. कागदाचा विमान कसा उडतो?

आधुनिक तंत्रज्ञान आधारित प्रयोग:

61. सौर ऊर्जेवर चालणारे उपकरण

62. छोटा पंखा तयार करणे

63. पवन ऊर्जा दाखवणे

64. डिजिटल थर्मामीटर

65. स्मार्टफोन वापरून आकाश निरीक्षण

66. इलेक्ट्रोमॅग्नेटिक उपकरण बनवणे

67. सौर ओव्हन तयार करणे

68. ड्रोन मॉडेल तयार करणे

69. लहान रोबोट तयार करणे

70. स्मार्ट बंधने

अवघड विज्ञान प्रयोग:

71. एअर प्रेशरचा प्रयोग

72. गुरुत्वाकर्षणाच्या विविध पैलूंचे निरीक्षण

73. इलेक्ट्रोकेमिकल सेल्सचे बनवणे

74. अल्कोहोल वापरून पानांतील क्लोरोफिलचे परीक्षण

75. क्षारांच्या विविध रंगांचे परीक्षण

76. वायुमंडलीय दाब मोजणे

77. अपवर्तन आणि परावर्तनाचे अभ्यास

78. गॅलिलिओचा तापमान मापक तयार करणे

79. संयुगे आणि संयुगीकरणाचे प्रयोग

80. विविध प्रकारच्या धातूंची क्षमता तपासणे

नैसर्गिक विज्ञान प्रयोग:

81. झाडांची आणि फुलांची वाढ मोजणे

82. जमिनीतील खडकांचा अभ्यास

83. पाण्याच्या संचयाचे निरीक्षण

84. पर्यावरणाचे निरीक्षण

85. हवामानाच्या विविध घटकांचा अभ्यास

86. जमीन आणि मातीचे प्रकार

87. वातावरणीय बदल मोजणे

88. भूकंप सजीवता यंत्र तयार करणे

89. पाण्याचे शुद्धीकरण प्रयोग

90. पाण्याचे वेगवेगळे घटक मोजणे

रसायन शास्त्र प्रयोग:

91. अन्नातील कार्बन डाईऑक्साइड ओळख

92. रंग आणि पाण्याचे मिश्रण

93. सोडियम बायकार्बोनेट आणि व्हिनेगरचा प्रयोग

94. साबण आणि पाण्यातील गुणधर्म

95. पाण्याचे विरघळणे आणि त्याचे परिणाम

96. फ्लोटिंग एग प्रयोग

97. विविध द्रव्यांच्या मिश्रणाचे निरीक्षण

98. हवेमध्ये असलेल्या घटकांचे निरीक्षण

99. औषधांच्या घटकांचे निरीक्षण

100. ठराविक पदार्थांची प्रतिक्रिया मोजणे

ही यादी मुलांना विज्ञान शिकवण्यासाठी उपयुक्त आहे.

✍️- सुनिल नरसिंग राठोड,